Kryteria przyznawania stypendiów socjalnych
i stypendiów dla osób niepełnosprawnych
Podmioty odpowiedzialne
Realizacja programu stypendiów socjalnych oraz stypendiów dla osób niepełnosprawnych wymaga współdziałania trzech podmiotów: Ministerstwa Edukacji i Nauki, gminnych (lub miejskich) ośrodków pomocy społecznej oraz szkół wyższych.
MEN odpowiada przede wszystkim za przeprocesowanie zmian w ustawodawstwie, umożliwiających zaistnienie nowego systemu przyznawania studentom pomocy materialnej. Rolą ministerstwa będzie również przygotowanie, wdrożenie i nadzorowanie Centralnego Systemu informatycznego, umożliwiającego składanie wniosków, komunikację ze studentami oraz wyliczanie przysługujących kwot, jak i informowanie o kwestiach formalnych.
Ustawa musi zawierać informacje wynikające z przepisów o ochronie danych osobowych (kto jest administratorem danych, kto odpowiada za ich zbieranie, udostępnianie i bezpieczeństwo). Przekazanie tych kompetencji administracji publicznej wydaje się najrozsądniejsze i najbezpieczniejsze, jak również gwarantujące większe zaufanie społeczne, niż w przypadku zaangażowania firm informatycznych.
Ośrodki pomocy społecznej będą analizować wnioski i podejmować decyzję o przyznaniu stypendium oraz jego wysokości. W ich kompetencji znajduje się także wypłacanie świadczenia. Ośrodkiem właściwym w tym zakresie jest ten odpowiedni dla miejsca zamieszkania studenta, nawet jeśli nie zgadza się ono z miejscem nauki.
Z uczelni wyższych zdjęta zostanie większość obowiązków związanych z przyznawaniem stypendiów socjalnych i stypendiów dla osób niepełnosprawnych. Zadaniem uczelni będzie wyłącznie informowanie o zmianach w statusie studenta – czyli o zakończeniu studiów lub o skreśleniu z listy studentów.
Harmonogram przyznawania stypendiów
Centralny System Informatyczny funkcjonować ma przez cały rok, a zatem przez cały rok można będzie składać wnioski o przyznanie stypendiów. Od terminu złożenia wniosku zależy natomiast czas jego rozpatrzenia oraz data pierwszej wpłaty, jeśli stypendium zostanie przyznane.
Wnioski złożone między 1. sierpnia a 30. września rozpatrywane będą w okresie maksymalnie dwóch miesięcy od ich złożenia, a pierwsza wpłata nastąpi po podjęciu kształcenia, potwierdzonym w systemie przez uczelnię. W przypadku wydania decyzji po 31. października, student otrzyma stypendium w listopadzie z wyrównaniem za październik. października, a wpłata nastąpi w listopadzie, z wyrównaniem za październik.
W trakcie trwania roku akademickiego w przypadku zmiany sytuacji dochodowej (utrata dochodu) student będzie prawo złożenia nowego wniosku.
Wnioskowanie o stypendium
Student lub kandydat, który chce otrzymać stypendium socjalne lub stypendium dla osób niepełnosprawnych, będzie wchodził na dedykowaną stronę internetową. Po założeniu konta i uwierzytelnieniu, wprowadzi niezbędne dane (przede wszystkim związane z dochodami gospodarstwa oraz uczelnią, kierunkiem i trybem studiów). Danych finansowych nie musi przy tym wprowadzać ręcznie – zostaną one automatycznie pobrane z bazy informacji o dochodach Poltax Plus. Osoba ubiegająca się o stypendium będzie także musiała przekazać w formie załącznika pewne dokumenty, jeśli w konkretnej sytuacji są one wymagana (np. zaświadczenie o pobieraniu i wysokości renty rodzinnej).
Już na tym etapie kandydat lub student otrzyma wstępną, dość dokładną informację – czy przysługuje mu stypendium i w jakiej wysokości. Informacja ta nie jest równoznaczna z decyzją o przyznaniu stypendium – ta zapada na poziomie ośrodka pomocy społecznej. Jeśli decyzja będzie odmowna, student ma prawo się od niej odwołać. W tym celu utworzony musi zostać organ rozpatrujący odwołania – samorządowe kolegium odwoławcze.